HAN DANIŞMANLIK

OHSAS 18001: İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

OHSAS 18001 (Occupational Health and Safety Assessment Series), iş sağlığı ve güvenliği (İSG) yönetim sistemleri için uluslararası kabul görmüş bir standarttır. Bu standart, iş yerlerinde çalışanların güvenliğini sağlamak, kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek amacıyla oluşturulmuştur. OHSAS 18001, işletmelerin İSG risklerini tanımlamalarına, analiz etmelerine ve yönetmelerine olanak tanıyan bir çerçeve sunar. Bu standart, özellikle üretim, inşaat, kimya ve diğer yüksek riskli sektörlerde kritik bir öneme sahiptir.

ISO 45001'in yayınlanmasından önce, OHSAS 18001, dünya genelinde iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri için en yaygın kullanılan standarttı. ISO 45001'in benimsenmesiyle birlikte, OHSAS 18001’den ISO 45001'e geçiş süreci başlamış ve bu süreçte işletmelere uyum sağlamaları için belirli bir süre tanınmıştır. Bu nedenle OHSAS 18001, birçok işletme için iş sağlığı ve güvenliği kültürünün temel taşı olarak kabul edilmektedir.

OHSAS 18001'in Önemi

Günümüzde iş kazaları ve meslek hastalıkları, işletmelerin karşılaştığı en büyük zorluklardan biridir. İş yerindeki tehlikeler sadece çalışanların sağlığını ve güvenliğini riske atmakla kalmaz, aynı zamanda işletmelerin itibarını ve finansal durumunu da olumsuz etkileyebilir. OHSAS 18001, bu tür risklerin önlenmesi ve yönetilmesi için kapsamlı bir çözüm sunar.

Bu standart, işletmelerin İSG politikalarını oluşturmasına, risk değerlendirmesi yapmasına ve kazaların önlenmesi için proaktif önlemler almasına olanak tanır. Ayrıca, yasal gerekliliklere uyum sağlayarak cezai yaptırımlardan kaçınmalarını sağlar. OHSAS 18001, iş sağlığı ve güvenliği bilincinin artırılmasına da önemli bir katkı sunar. Bu sayede çalışanlar, yöneticiler ve diğer paydaşlar arasında güvenli bir iş kültürü oluşturulmasına yardımcı olur.

OHSAS 18001 Kapsamı

OHSAS 18001'in kapsamı oldukça geniştir ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hemen hemen tüm alanları kapsar. Bu kapsam şu unsurları içerir:

Tehlike Tanımlama: İş yerindeki potansiyel tehlikelerin belirlenmesi ve dokümante edilmesi.
Risk Değerlendirme: Tanımlanan tehlikelerin olası sonuçlarının ve bunların meydana gelme olasılıklarının analiz edilmesi.
Kontrol Önlemleri: Riskleri azaltmak için uygulanacak kontrol önlemlerinin planlanması ve uygulanması.
Eğitim ve Farkındalık: Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitilmesi ve bilgilendirilmesi.
Performans İzleme: İSG politikalarının etkinliğinin izlenmesi ve ölçülmesi.
Sürekli İyileştirme: İSG yönetim sisteminin düzenli olarak gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi.

OHSAS 18001 ve ISO 45001 Arasındaki Farklar

OHSAS 18001 ve ISO 45001 standartları, iş sağlığı ve güvenliği yönetiminde farklı yaklaşımlar benimser. ISO 45001, OHSAS 18001’in yerine geçmek üzere tasarlanmıştır ve daha kapsamlı bir çerçeve sunar. İki standart arasındaki temel farklar şunlardır:

Proaktif Yaklaşım: ISO 45001, risklerin önceden belirlenmesi ve önlem alınmasını teşvik ederken, OHSAS 18001 daha reaktif bir yapıdadır.
Liderlik ve Taahhüt: ISO 45001, üst yönetimin aktif katılımını ve liderliğini zorunlu kılar.
Çalışan Katılımı: ISO 45001, çalışanların süreçlere daha fazla katılımını sağlarken, OHSAS 18001 bu konuda daha sınırlı bir çerçeve sunar.
Risk ve Fırsat Yönetimi: ISO 45001, yalnızca riskleri değil, aynı zamanda fırsatları da ele alır. OHSAS 18001 ise yalnızca tehlikeler üzerinde durur.
Yapı: ISO 45001, diğer ISO standartlarıyla uyumlu bir çerçeve olan Annex SL yapısını benimser.

OHSAS 18001'in Faydaları

OHSAS 18001’in uygulanması, işletmelerin hem çalışanlarına hem de iş süreçlerine önemli avantajlar sağlar. Bu faydalar şunlardır:

Kazaların Azaltılması: Tehlikelerin belirlenmesi ve kontrol edilmesi sayesinde iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi sağlanır.
Yasal Uyum: Yasal düzenlemelere uyum sağlanarak, olası cezai yaptırımlardan kaçınılır.
Üretkenliğin Artırılması: Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlayarak, çalışanların motivasyonu ve üretkenliği artırılır.
Kurumsal İtibarın Güçlenmesi: İSG süreçlerine verilen önem, işletmenin itibarını ve paydaş güvenini artırır.
Sürekli İyileştirme: İş süreçlerinin düzenli olarak gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi sayesinde daha verimli bir yönetim sağlanır.
Proaktif Yaklaşım: Risklerin önceden belirlenmesi ve önlem alınması, işletmelerin gelecekte karşılaşabileceği sorunları önlemeye yardımcı olur.

OHSAS 18001 Belgelendirme Süreci

OHSAS 18001 belgesi almak isteyen işletmeler, aşağıdaki adımları takip etmelidir:

İş sağlığı ve güvenliği politikasının oluşturulması ve dokümante edilmesi.
Risk değerlendirme ve tehlike analizi süreçlerinin gerçekleştirilmesi.
Çalışanların eğitilmesi ve farkındalıklarının artırılması.
Standart gerekliliklerine uygun dokümantasyonun hazırlanması.
İSG yönetim sisteminin uygulanması ve performansının izlenmesi.
Bağımsız bir belgelendirme kuruluşundan denetim alınması ve sertifikasyonun tamamlanması.